Τρίτη 24 Νοεμβρίου 2015

''Κόλιντα Μπάμπω'' στο Παραδοσιακό Άνω Γαρέφι


Τα ''Κόλιντα Μπάμπω'' (κάλαντα στη γιαγιά) θα αναβιώσουν και φέτος στον παραδοσιακό οικισμό Γαρεφείου, ένα όμορφο και γραφικό χωριό, πλούσιο σε Παράδοση και Ιστορία, με ήθη και έθιμα βγαλμένα από τα βάθη του χρόνου! 
Παρά την πολιτισμική ισοπέδωση που επιχειρείται τα τελευταία χρόνια στην Πατρίδα μας, οι γηγενείς Μακεδόνες του χωριού Γαρέφι Αλμωπίας κρατούν άσβεστη τη φλόγα της Ελληνικής Παράδοσης αναβιώνοντας έθιμα των προγόνων μας. 
Ένα από τα πιο σημαντικά και διαδεδομένα είναι το έθιμο της φωτιάς (κόλιντα μπάμπω), όπου, κάθε χρόνο, προπαραμονή των Χριστουγέννων και όλοι οι κάτοικοι μαζί, σε κάθε αυλή και γειτονιά του παραδοσιακού οικισμού γιορτάζουν και φωνάζοντας: ''Κόλιντα Μπάμπω'' περιμένουν τον εορτασμό της γέννησης του Θεανθρώπου! 
Σας προσκαλούμε λοιπόν να παρευρεθείτε στη δική μας Εντόπια Μακεδονική φωτιά, στο πνεύμα των πατροπαράδοτων συνηθειών του τόπου μας, την Τετάρτη 23 Δεκεμβρίου 2015 και ώρα 21:30 στη πανέμορφη πλατεία του παραδοσιακού Άνω Γαρεφείου να γιορτάσουμε παρέα, με τσίπουρο, κρασί και γνήσια Μακεδονικά παραδοσιακά ακούσματα! 

Η εκδήλωση στο διαδίκτυο:https://www.facebook.com/events/938990416185007/


Σας περιμένουμε όλους...

Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2015

Στη Μυρωδιά του Κέδρου


Ένα έθιμο το οποίο αναβιώνει με αμείωτη ένταση έως και τις μέρες μας, στον παραδοσιακό οικισμό Γαρεφείου, είναι και το μάζεμα των κέδρων για το άναμμα της φωτιάς (κόλιντα μπάμπω: http://promahi-nea.blogspot.gr/2012/12/blog-post_25.html) που πραγματοποιείται από το πρώτο σούρουπο της 23ης του Δεκέμβρη έως και τα ξημερώματα. 


Στη ΝΤΟΠΙΟΛΑΛΙΑ της περιοχής μας (https://www.pemptousia.gr/2013/06/to-glossiko-idioma-ton-gigenon-makedo/), η λέξη ''Κόλιντα'' μεταφράζεται ως τα ''Κάλαντα'' και...''Κόλιντα Μπάμπω'' σημαίνει ''Κάλαντα Γιαγιά''. Οι νέοι κατά τη διάρκεια αναβίωσης του εθίμου, αναφωνούν: ''Κόλιντα ή Κόλντα Μπάμπω'' και ΟΧΙ ''Κόλιατ Μπάμπω'' (σφάζουν γιαγιά) που αναμεταδίδουν ορισμένοι εν αγνοία τους ή από ''ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ'' (και προσωπική γνώμη του γράφοντος), ως ανάμνηση δήθεν της σφαγής του Ηρώδη (http://ethnologic.blogspot.gr/2013/12/blog-post_24.html). 


Συγκεκριμένα, η λέξη ''Κάλαντα'' (Κόλιντα) προέρχεται από τη λατινική ''calenda'' που διαμορφώθηκε από το ελληνικό ρήμα ''καλώ'', ενώ η λέξη ''μπάμπω'' προέρχεται από το ''βάβω'' = γιαγιά (αρχαίο ελληνικό ουσιαστικό). Πιστεύεται ότι η ιστορία τους προχωρεί πολύ βαθιά στο παρελθόν και συνδέεται με την Αρχαία Ελλάδα. Βρήκαν μάλιστα, αρχαία γραπτά κομμάτια παρόμοια με τα σημερινά κάλαντα (Ειρεσιώνη στην αρχαιότητα). Το έθιμο υπήρχε στην Ελλάδα πριν από τη Ρώμη. Τα παιδιά κρατούσαν ένα κλαδί ελιάς ή δάφνης στολισμένο με καρπούς και άσπρο μαλλί (είναι η δωρική λέξη: Ειρεσιώνη=έριο=μαλλί), γύριζαν και τραγουδούσαν και τους έδιναν δώρα. Στη συνέχεια το έθιμο καθιερώθηκε και στη Ρώμη. Τα παιδιά της εποχής εκείνης κρατούσαν ομοίωμα καραβιού που παρίστανε τον ερχομό του θεού Διόνυσου. Άλλοτε κρατούσαν κλαδί ελιάς ή δάφνης στο οποίο κρεμούσαν κόκκινες και άσπρες κλωστές. Στις κλωστές έδεναν τις προσφορές των νοικοκύρηδων (http://vlahofonoi.blogspot.gr/2011/12/blog-post_29.html).


Οι προετοιμασίες για τη γιορτή θα ξεκινήσουν έναν περίπου μήνα πριν (Νοέμβριος), με τους νεότερους, κυρίως και σχηματίζοντας ομάδες και ανά γειτονιά να επιδίδονται στο μάζεμα όσο περισσοτέρων κέδρων και ξύλων μπορούν, μεταφέροντας τα, τελικά, από το βουνό σε μέρος ασφαλές, καθώς (παλαιότερα) υπάρχει περίπτωση να κλαπούν (κατά το εθιμοτυπικό) από άλλη ομάδα-γειτονιά του χωριού λόγω του συναγωνισμού που υπάρχει, επιβράβευσης των ''νικητών'' από τους παλαιοτέρους, για τη μεγαλύτερη φωτιά του χωριού.


Όπως κάθε χρόνο, λοιπόν, έτσι και φέτος οι νέοι του παραδοσιακού οικισμού του Γαρεφείου αναβιώνουν το έθιμο της φωτιάς το βράδυ της 23ης ημέρας του μήνα Δεκέμβρη, με την ευωδιαστή μυρωδιά του κέδρου να πλημμυρίζει κάθε γωνιά, κάθε γειτονιά και κάθε σπίτι του χωριού, αποδεικνύοντας έμπρακτα την αγάπη τους για τον τόπο μας και τη διατήρηση των ηθών, των εθίμων και της ατόφιας παράδοσης των γηγενών Μακεδόνων!



Κόλιντα Μπάμπω, Κόλιντα και ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!


Όλοι έχουν δικαίωμα να εκφράσουν ελεύθερα την άποψη τους. Οποιοσδήποτε διαφωνεί με τα παραπάνω ή έχει κάτι να προσθέσει μπορεί να το κάνει με τρόπο κόσμιο, χωρίς ύβρεις και προσβολές. Σε περίπτωση παράβασης των ανωτέρω, σχόλιο και χρήστης θα διαγράφονται αυτομάτως.

Κυριακή 15 Νοεμβρίου 2015

Το Γαρέφι γιορτάζει τον Άγιο και Πολιούχο του, Ευαγγελιστή Ματθαίο!

Ο Ιερός Ναός του Αγίου Αποστόλου & Ευαγγελιστού Ματθαίου στο Άνω Γαρέφι του Δήμου Αλμωπίας, της Π.Ε. Πέλλας.

Στον Παραδοσιακό Οικισμό του Άνω Γαρεφείου υπάρχουν σήμερα δυο Ιεροί Ναοί. Ο ένας, ο παλαιότερος (1811), είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου (15 Αυγούστου) κι ο δεύτερος και ο νεότερος (1960) εορτάζεται και τιμάται κάθε 16η του Νοέμβρη και αποτελεί τόσο εσωτερικά, όσο κι εξωτερικά, πραγματικό στολίδι για την τοπική κοινότητα αλλά και την ευρύτερη περιοχή του Δήμου Αλμωπίας.





Ευχαριστίες στη Μαρία Τανούρη και τον Πέτρο Νικολάου για τις φωτογραφίες.

Ευχόμαστε ο Άγιος, Προστάτης του χωριού, να μας έχει πάντα καλά, γερούς και δυνατούς. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!








Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2015

Γαρέφι από τα παλιά (μέρος 3ο)

''Μπάμπες''  (γιαγιάδες) στο Παραδοσιακό Άνω Γαρέφι (σημερινή πλατεία) το 1960.

Η τρίτη σειρά από μια συλλογή με φωτογραφίες που απεικονίζουν στιγμές από την καθημερινή ζωή των Γαρεφιωτών κατοίκων που έλαβαν χώρα τα παλαιότερα χρόνια μέσα από διάφορα γεγονότα. 

Μια ανεκτίμητη συναισθηματική συλλογή με σκοπό αρχικά την διάσωση προκειμένου να καταγραφούν ηλεκτρονικά αλλά και μια ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα το χωριό μας, την ιστορία (νεότεροι) και την παράδοση μας μέσα από ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο.

Καλούμε όλους τους κατοίκους και φίλους του χωριού που έχουν στη κατοχή τους παλιές φωτογραφίες να βοηθήσουν με την παραχώρηση τους για λίγο ώστε να τις φωτογραφήσουμε και στη συνέχεια φυσικά θα επιστρέφονται αμέσως στους κατόχους.

Δασκάλες στον προαύλιο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Γαρεφείου μαζί με την κυρία Μπίνου Μαρία (δεξιά) το 1960.

Μάζεμα άγριου τσαγιού στο βουνό (1970).

Βοσκοί από το Γαρέφι στον κάμπο της Αλμωπίας (1950).

Στη γειτονιά του ''Σόπαρ'' στο Παραδοσιακό Άνω Γαρέφι, το 1960.

Παραδοσιακός γάμος. Καθ' οδόν για τη νύφη με τα όργανα (1970). 

Παραδοσιακός γάμος. Καθ' οδόν για την εκκλησία με τα όργανα (1980).


Στην αυλή του σπιτιού μαζί με τα κατσικάκια (1960).

Γαρεφιώτες κυνηγοί (1960).

Παραδοσιακός Οικισμός Άνω Γαρέφι (1980).

Μακεδόνισσες από το Γαρέφι με την τοπική παραδοσιακή ενδυμασία (1960).



...συνεχίζεται!











Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2015

''Έλληνας γεννήθηκα, Έλληνας θα πεθάνω...''!


Το 1911 γεννήθηκε στο Θεοδωράκι, από τους γονείς Αλαμάινα και Μαρία, το 3ο τους παιδί, ο Γεώργιος Παπαντωνίου (ΓΚΙΟΚΟΥΤ). Τα παιδικά του χρόνια ήταν ανέμελα και παρόλο του ότι ο πατέρας του ο Αλαμάινας δεν ήξερε ούτε μια ελληνική λέξη ,είχε όμως συνείδηση της ελληνικότητας του. 
Αργότερα το 1941 μια Γερμανική διμοιρία συνοδευόμενη από Βουλγάρους και Έλληνες εξαρχικούς, έφτασαν στο Θεοδωράκι. Σήμανε συναγερμός και ζητήθηκε όλοι οι κάτοικοι του χωριού να συγκεντρωθούν στη πλατεία. Εκεί κατέθεσαν το λίγο οπλισμό που είχαν στα σπίτια τους, ακόμα και μικρά μαχαίρια. Κάτω από την επίβλεψη των Γερμανών, οι Βούλγαροι και οι Βουλγαρίζοντες προσπάθησαν να διασπάσουν το φρόνημα των κατοίκων. Ανακοινώνουν ότι όσοι κάτοικοι επιθυμούν να λάβουν τη λεγόμενη τότε ''ΛΙΤΣΝΑ ΚΑΡΤΑ'', θα μπορούσαν να μετέχουν στην δωρεάν τροφοδοσία. Αυτοί όμως θα έπρεπε να σηκώσουν το χέρι και να δηλώσουν ότι επιθυμούν να πολιτογραφηθούν ως ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ πολίτες. Τότε, σχεδόν το σύνολο των κατοίκων δέχτηκε να πάρει τη ''ΛΙΤΣΝΑ ΚΑΡΤΑ''.
Μόνο τέσσερις οικογένειες επέμεναν να αυτοπροσδιορίζονται σαν Έλληνες. Έτσι όταν οι Γερμανοί ζήτησαν να σηκώσουν το χέρι ψηλά όσοι επιθυμούν να ονομάζονται Έλληνες, τότε ο Γεώργιος Παπαντωνίου σήκωσε, αντί το ένα χέρι, τα δυο. Αυτό οι Βούλγαροι το θεώρησαν σαν προσβολή και ρωτώντας τον γιατί το έκανε αυτό απάντησε ότι εγώ είμαι Έλληνας αλλά και ο αδελφός μου ο Δημήτρης που αυτή τη στιγμή είναι στο χωράφι είναι Ελληνας. Τότε ένας από τους κουκουλοφόρους, συνεργάτης των Γερμανών τον άρπαξε από τον γιακά και τον έριξε κάτω στη γη. Άρχισε να τον χτυπά με το όπλο του, με τα χέρια και με κλοτσιές και τον οδήγησε στο καραγάτσι της πλατείας. Αιμόφυρτος αλλά και ακλόνητος στη πίστη του, του ζητήθηκε για μια ακόμη φορά να αλλάξει γνώμη και να δεχθεί τη ''ΚΆΡΤΑ''. Αυτός όμως συγκεντρώνοντας όσες δυνάμεις του είχαν απομείνει, σηκώθηκε όρθιος και βροντοφώναξε: ΕΓΏ ΕΛΛΗΝΑΣ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ, ΕΛΛΗΝΑΣ ΘΑ ΠΕΘΑΝΩ! Τότε ο κουκουλοφόρος αφού τον έδεσε με ένα σχοινί, τον κρέμασε ανάποδα στο καραγάτσι. Οι βασανισμοί ήταν ατελείωτοι μέχρι τις λιποθυμίες του. Τότε με παρέμβαση των Γερμανών σταμάτησε ο βασανισμός του και εγκατέλειψαν το χωριό. Αργότερα ο αδελφός του ο Δημήτριος, τον φόρτωσε σε ένα άλογο και τον μετέφερε στο νοσοκομείο της Έδεσσας όπου νοσηλεύτηκε για 6 περίπου μήνες.
Τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του τα έζησε βοσκώντας πρόβατα σε διάφορους κεχαγιάδες της περιοχής.Το αγαπημένο του χόμπι ήταν να διαβάζει βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Αγαπημένοι του συγγραφείς ήταν ο Σέξπιρ, ο Ζούλα και ο Ντοστογιέφσκι. 
Αργότερα το 1968 μια ωραία πέμπτη βρέθηκε στο παζάρι της Αριδαίας. Εκεί τον πλησίασαν δυο χωροφύλακες και τον οδήγησαν στο τμήμα. Ο διοικητής του τμήματος του αποκάλυψε το όνομα του κουκουλοφόρου που τον είχε βασανίσει το 1941 και του ανέφεραν πως ακόμα και αν τον δολοφονούσε, η χωροφυλακή ήταν διατεθειμένη να βοηθήσει στην συγκάλυψη του γεγονότος. 
Αυτός όμως προβάλλοντας για μια ακόμα φορά την μεγαλοψυχία του, δήλωσε ότι δεν αισθάνεται κανένα μίσος για εκείνον και ότι ποτέ δεν τον διακατείχε πνεύμα εκδικήσεως.
Το 1985 αρνήθηκε να κάνει αίτηση συνταξιοδότησης του προγράμματος (αποκατάσταση εθνικής αντιστάσεως) λέγοντας πως δεν τον ενδιέφεραν ποτέ τα χρήματα και πως ότι έκανε, το έκανε μόνο για το καλό της Ελλάδος. Δεν τιμήθηκε ποτέ από κανέναν και πέθανε πάμφτωχος στις πέντε Δεκεμβρίου του 2004.
Όσοι ζήσανε μαζί του έχουν να πουν τα καλύτερα λόγια για την εργατικότητα, το ήθος, την εντιμότητα και μεγάλο θαυμασμό για την διαρκή του και μεγάλη μόρφωση.

Η βιογραφία και οι μαρτυρίες είναι αυτολεξεί από τον φίλο του, Νικόλαο Καλδερμιτζή, κατοίκου του χωρίου Μηλιά Πέλλας και υπάρχουν στο βιβλίο: ''Μαρτυρίες για το χωριό μου'', του Αλέξανδρου Παπαντωνίου, από το Θεοδωράκι Αλμωπίας του νομού Πέλλας.

Ακόμη ένα ντοκουμέντο ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑΣ των ντόπιων Μακεδόνων που αγωνίστηκαν και θυσίασαν τη ζωή τους για την ελευθερία της Πατρίδας μας. Χρέος μας να τους θυμόμαστε, να τους τιμούμε και ευγνωμονούμε!!!






9η Γιορτή Τσίπουρου στην Πιπεριά Αλμωπίας


Ο Μ.Σ. Πιπεριάς σας προσκαλεί, την Κυριακή 8 Νοεμβρίου 

και ώρα 11:00 στην κεντρική πλατεία του χωριού για να 

γιορτάσουμε μαζί όπως κάθε χρόνο την ''Γιορτή 

Τσίπουρου''. 


Οι επισκέπτες θα γευθούν πλούσια ορεκτικά, ψητά της 

ώρας και θα διασκεδάσουν με ζωντανή μουσική και 

χορευτικά συγκροτήματα. 


Μάθετε περισσότερα για την εκδήλωση 

ΕΔΩ: https://www.facebook.com/events/1701161263450862/

Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2015

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ προς Μορφωτικούς & Πολιτιστικούς Συλλόγους Μακεδόνων


Όποιος Μορφωτικός & Πολιτιστικός Σύλλογος Μακεδόνων επιθυμεί να προβάλει τις εκδηλώσεις και δραστηριότητες του συλλόγου του μέσω του ''Παραδοσιακού'', μπορεί να μας στέλνει μήνυμα, είτε στην Σελίδα μας στο facebook ή στο ιστολόγιο ''Παραδοσιακός Οικισμός Γαρεφείου Πέλλας'' (https://www.facebook.com/paradosiakos.garefeiou/?ref=hl).

Από την προβολή ΑΠΟΚΛΕΙΟΝΤΑΙ σύλλογοι κι ορχήστρες που αμαυρώνουν και προσβάλουν την Παράδοση των γηγενών Μακεδόνων, π.χ. αλλοιώνοντας και αντικαθιστώντας την αυθεντική Μακεδονική μουσική με ξενόφερτα και προπαγανδιστικά κατασκευάσματα από γειτονικές χώρες, ''βαφτίζοντας'' και παρουσιάζοντας τα προκλητικά, ως εντόπια παραδοσιακή μουσική.

Χοροί, μοιρολόγια, σκοποί και τραγούδια στο τοπικό γλωσσικό ιδίωμα, τα εντόπικα, πρέπει να χορεύονται και να τραγουδιούνται! Τα ΑΛΗΘΙΝΑ Μακεδονικά όμως, αυτά των παππούδων και των γιαγιάδων μας και ΟΧΙ αυτά που έχουν παρεισφρήσει από τις γειτονικές χώρες. 

Αν ρωτήσεις έναν γέροντα ή μια γιαγιά, σε ορισμένα χωριά της Μακεδονίας όπου ομιλείται η ντοπιολαλιά, για τα τραγούδια: ''μιλιονέρτσε, άκο ούμραμ ιλ ζαγκίναμ, ουμπάβα καλίνα, κάτε κατερίνο'', κ.α., ΔΕΝ τα καταλαβαίνουν, ΔΕΝ τα γνωρίζουν, γιατί πολύ απλά, ΔΕΝ είναι εντόπια Μακεδονικά, ΔΕΝ είναι τα τοπικά και παραδοσιακά! 

Κρατάμε τη μνήμη των προγόνων μας ζωντανή και συνεχίζουμε την παράδοση τραγουδώντας και χορεύοντας τα ακούσματα του τόπου μας και ΟΧΙ τα νεόφερτα-ξενόφερτα και προπαγανδιστικά.

Είμαστε εντόπιοι...δεν ήρθαμε από πουθενά...αυτό ξέρουμε από τους προγόνους μας...Είμαστε Γκ'ρτσι (Έλληνες) Μακεδόνες...ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΝΤΟΠΙΩΝ ΠΑΠΠΟΥΔΩΝ ΜΑΣ...ΠΟΥ ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ!!!


Κωνσταντίνος Μπίνος-Μακεδόνας Οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821

Γερο-Καρατάσιος – Αγγελής Γάτσος – Τσιάμης Καρατάσιος

Ο Κωνσταντίνος Μπίνος (1785-1861), υπήρξε μεγάλος οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Καταγόταν από τη μεγάλη οικογένεια των Μπιναίων της Αλμωπίας και γεννήθηκε το 1785 στην Αλμωπία ή στον Κορινό Πιερίας, όπου μετακόμισε η οικογένεια του, για λόγους ασφαλείας. Πέρασε τα πρώτα του χρόνια στον Κορινό. 

Στη συνέχεια έδρασε μαζί με τον Αναστάσιο Καρατάσο στις κλέφτικες ομάδες του Βερμίου και των Πιερίων. Το 1822 συμμετείχε στις επιχειρήσεις της Νάουσας και μετά την καταστροφή της από τους Οθωμανούς μετέβη στη Σκόπελο.

Έδρασε καθόλη τη διάρκεια του αγώνα μαζί με τους Αν. Καρατάσο, Αγγελή Γάτσο, Μήτρο Λιακόπουλο, Γεώργιο Βελέντζα και Αποστολάρα Βασιλείου σε επιχειρήσεις στην Πελοπόννησο, την Εύβοια, το Τρίκερι και αλλού. 

Το 1829 συμμετείχε στην προσπάθεια αναζωπύρωσης της επανάστασης στην Κεντρική Μακεδονία που οδήγησε σε αποτυχία και αναγκάστηκε να διαφύγει μαζί με την οικογένεια του στη Σκόπελο. Η οικογένεια του ήταν 12μελής. Είχε 8 γιους και 2 κόρες. 

Μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους εγκαταστάθηκε στον οικισμό των προσφύγων Μακεδόνων, στη Νέα Πέλλα Αταλάντης (το 1835), όπου και πέθανε το 1861. Τιμήθηκε για την προσφορά του στον αγώνα με το βαθμό του στρατηγού. Από τους γιους του μας είναι γνωστός μόνο ο Γρηγόριος, ο οποίος διέμενε στην Αταλάντη. 

Η Νέα Πέλλα Αταλάντης Φθιώτιδας αποτέλεσε, στις αρχές της δεκαετίας του 1830, τη νέα πατρίδα για πολλούς πρόσφυγες του 1821 από τη Χαλκιδική και τη Μακεδονία. Εγκαταλείποντας τη Σκιάθο και τη Σκόπελο όπου είχαν καταφύγει αρχικά, δέχτηκαν να μετοικήσουν μόνιμα στη συγκεκριμένη περιοχή. 

Οι παρακάτω πίνακες προέρχονται από τα ΓΑΚ και περιλαμβάνουν τη διανομή εθνικών γαιών στους Μακεδόνες. Τα ονόματα που καταγράφονται αντιπροσωπεύουν άτομα και οικογένειες από όλη τη Μακεδονία, Νάουσα, Βέροια, Κοζάνη, Γρεβενά, Μελένικο, Μπίτολα (Μοναστήρι), Έδεσσα (Βοδενά), Ραψάνη, Σιάτιστα, Θεσσαλονίκη, Όλυμπος και κυρίως από τη Χαλκιδική, Δουμπιά, Βάβδο, Πολύγυρο, Μεταγγίτσι, Αρναία, Μεγάλη Παναγία, Άθυτο, Βάλτα, Συκιά, Παρθενώνα, Ριζά, Λιβάδι, Περιστερά, Άγιο Μάμα, Πορταριά, Επανομή, Βασιλικά. 






Όλοι οι παραπάνω αγωνίστηκαν το 1821, τόσο στη Χαλκιδική, όσο και στη νότια Ελλάδα ο καθένας έχει τη δική του ιστορία, κατά πολύ γνωστή στους ερευνητές της συγκεκριμένης περιόδου.



Οι σφραγίδες των Μακεδόνων Οπλαρχηγών:

Αναστάσιος Καρατάσος 1764-1830

Κωνσταντίνος Μπίνος από Αλμωπία

Αποστολάρας Βασιλείου από Γομάτι Χαλκιδικής 1800 - 1833

Μήτρος Λιακόπουλος Μηλιά Ολύμπου

Αγγελής Γάτσος από Σαρακηνούς Αλμωπίας 1771 - 1839


Πηγή: Η φωνή των γηγενών Μακεδόνων. entopios.gr